Jak sztuczna inteligencja wpływa na życie człowieka

Definicja podaje, że SI (sztuczna inteligencja) to zdolność maszyn do wykazywania umiejętności uznawanych za ludzkie, takich jak rozumowanie, uczenie się, kreatywność czy planowanie. Obdarzone nią systemy mają możliwość postrzegania otoczenia, analizowania go i rozwiązywania problemów w drodze do postawionego celu. Potrafią dostosować swoje zachowanie poprzez analizę skutków wcześniejszych akcji, działając automatycznie. Nie bez przesady powiedzieć można, że SI opanowało niemal całe ludzkie życie.

Roboty i coś jeszcze?

Sztuczna inteligencja jest powszechnie obecna w życiu człowieka, a niektóre jej technologie istnieją od ponad pięćdziesięciu lat. Do przełomu doprowadziła dostępność ogromnych ilości informacji oraz nowe algorytmy. SI postrzega się obecnie jako centralny element cyfrowej transformacji społeczeństwa, a Unia Europejska uznała ją za priorytet. I choć słysząc ten termin wiele osób ma przed oczami robota, jest to tylko mały jej wycinek. Znacznie bardziej popularną formą – z czego często nie zdajemy sobie sprawy – jest oprogramowanie: wyszukiwarki internetowe, wirtualni asystenci, systemy rozpoznawania twarzy i mowy czy oprogramowanie do analizy obrazu. Do „ucieleśnionej” sztucznej inteligencji – oprócz wspomnianych wcześniej robotów – należą także drony, samochody autonomiczne oraz internet rzeczy.

Sztuczna inteligencja w praktycznym zastosowaniu

Skutki interwencji sztucznej inteligencji odczuwamy na co dzień, np. podczas wyszukiwania w internecie. Na podstawie danych dostarczanych przez użytkowników wyszukiwarki podpowiadają wyszukującemu trafne wyniki. Dotyczy to także handlu online – poprzez analizę historii wyszukiwań, zakupów oraz innych zachowań w internecie SI przygotowuje spersonalizowane rekomendacje dla kupującego. Niestety, często mamy do czynienia ze zbyt częstym, wręcz natrętnym pojawianiem się podpowiedzi, które mają skuteczne skłonić do zrobienia zakupów.

Wszechobecni stali się wirtualni asystenci, którzy nie tylko dają rekomendacje, ale też odpowiadają na pytania i pomagają w organizowaniu zajęć podczas dnia. Sztuczną inteligencję wykorzystują także szeroko rozpowszechnione oprogramowania do tłumaczenia tekstów pisanych i mówionych oraz automatycznego tworzenia napisów.

Rośnie także znaczenie SI w transporcie. Samochody korzystają z funkcji bezpieczeństwa – zautomatyzowane czujniki wykrywają możliwe do zaistnienia niebezpieczne sytuacje. Coraz częściej pojawiają się pojazdy autonomiczne, wyposażone w systemy sprawujące kontrolę nad ruchem i umożliwiające poruszanie się bez ingerencji kierującego.

Obszary ekspansji sztucznej inteligencji w przyszłości

Większą rolę może ona odegrać w służbie zdrowia. Zastosowana do analizy danych oraz rozpoznawania wzorców, doprowadzi do odkryć w medycynie oraz ulepszenia diagnostyki indywidualnej. Program służący do odbierania połączeń alarmowych rozpozna zatrzymanie akcji serca szybciej i bardziej skutecznie niż dyspozytor. Istniejący już projekt KConnect opracowuje wielojęzyczne teksty i usługi wyszukiwania, dzięki którym można znaleźć najbardziej trafne informacje medyczne.

Znaczną rolę do spełnienia ma SI w transporcie, chociażby w ruchu kolejowym: poprzez maksymalizowanie prędkości, minimalizację tarcia kół, umożliwianie jazdy autonomicznej może poprawić bezpieczeństwo i efektywność.

W przemyśle, dzięki wykorzystaniu robotów podczas produkcji, w przewidywaniu konieczności serwisu maszyn sztuczna inteligencja pomoże zwiększyć wydajność. W rolnictwie – podnieść produktywność i bardziej zdrową żywność. Ostrzegając o zbliżających się klęskach żywiołowych, umożliwi skuteczne przygotowanie do nich oraz łagodzenie skutków.

Jak widać, SI znacząco wpływa na ludzkie życie obecnie, a jeszcze mocniej będzie na nie oddziaływać w przyszłości. Przeważnie to wpływ pozytywny. Jednakże są aspekty negatywne. Nie ograniczają się one do natrętnych reklam oraz obawy o wyeliminowanie miejsc pracy. Otóż – wykorzystana ze złym zamiarem – SI może wpłynąć na ograniczenie prawa do prywatności i ochrony danych: rozpoznawać twarze, śledzić, łączyć podane przez konkretną osobę dane, tworząc nowe, o zaskakującej treści.

Sztuczna inteligencja, użyta do śledzenia osób o konkretnych przekonaniach i działaniach, może zagrażać wolności zgromadzeń i prawa do protestu. Natomiast wykorzystana do tworzenia tzw. baniek informacyjnych, fałszowania rzeczywistości przez tworzenie realistycznych fałszywych filmów, nagrań i obrazów może prowadzić w sferze publicznej do podziałów czy nawet manipulowania wyborami, zagrażając demokracji.